Do podstawowych zadań domów energooszczędnych należy ograniczenie ilości energii zużywanej w domu, zwłaszcza energii termicznej przeznaczonej do ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej.
Istnieją podstawowe wytyczne do projektowania domów energooszczędnych, bez których znaczące ograniczenie zużycia energii cieplnej jest niemożliwe. Tą wytyczną jest dobór odpowiedniej działki budowlanej, która pozwala na usytuowanie budynku w kierunku południowym oraz twórcze wykorzystanie naturalnych warunków terenowych. Zapewnienie jak najlepszej termoizolacyjności wszystkich przegród zewnętrznych. Zastosowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Uszczelnienie wszystkich przegród- podłóg, ścian, dachu, okien, drzwi zewnętrznych itd. oraz pozbycie się mostków termicznych. Możliwość wykorzystywania ciepła energii słonecznej, co sprowadza się do odpowiedniego usytuowania budynku względem stron świata, zaprojektowania domu o zwartej bryle, buforowym układzie pomieszczeń, wykorzystania nowoczesnych urządzeń takich, jak kolektory słoneczne, pompy ciepła, czy gruntowe wymienniki ciepła. Zastosowania energooszczędnych urządzeń nie tylko AGD i oświetlenia, ale również zużywających to kolejne wytyczne, które powinny znaleźć się w projekcie domu energooszczędnego.
Na niewłaściwej działce budowlanej bardzo trudno jest zaprojektować dom energooszczędny. Dobrym przykładem są tereny na stokach północnych czy działki o szerokości zaledwie 16–20 m. Można na nich zbudować rozległe parterowe bądź wąskie piętrowe. Dlatego chcąc zbudować dom energooszczędny, należy zacząć od wyboru odpowiedniej działki- z wjazdem od strony północnej lub wschodniej, w miarę płaskiej, z wysokimi liściastymi drzewami mogącymi zacienić dom w lecie, o korzystnych warunkach gruntowo-wodnych itd.
Trzeba też pamiętać o możliwości precyzyjnego zorientowania budynku względem stron świata, bo standardowe odchylenie od założonych osi o 30° może okazać się zbyt duże dla projektowanych domów energooszczędnych.
